Giới thiệu giáo trình ” Giáo Trình Chiến Lược Kinh Doanh Và Phát Triển Doanh Nghiệp “
2. Kế hoạch kinh doanh và kế hoạch hóa hoạt động kinh doanh
2.1. Kế hoạch kinh doanh
Có thể hiểu kế hoạch kinh doanh là một bản phác thảo tương lai của doanh nghiệp bao gồm các mục tiêu mà doanh nghiệp phải đạt được trong một thời kì cụ thể xác định cũng như các phương tiện cần thiết để thực hiện các mục tiêu đó.
Có nhiều cách phân loại kế hoạch. Nếu xét theo tính chu kì thời gian sẽ có kế hoạch dài hạn, trung hạn, ngắn hạn và rất ngắn hạn. Theo quan niệm truyền thống kế hoạch dài hạn xác định cho khoảng thời gian từ 5 năm trở lên; kế hoạch trung hạn có khoảng thời gian dưới 5 năm và dài hơn 1 năm; kế hoạch ngắn hạn xác định cho khoảng thời gian 1 năm và kế hoạch rất ngắn hạn (hay kế hoạch tác nghiệp) xác định cho khoảng thời gian quý, tháng, tuần lễ, ngày đêm, ca hoặc giờ. Các kế hoạch này có đặc trưng cơ bản là xác định thời gian theo lịch.
Bên cạnh đó còn có loại kế hoạch không theo chu kì thời gian. Loại kế hoạch này được gọi là chương trình sản xuất. Đặc trưng cơ bản của chương trình sản xuất là không bắt buộc về thời hạn và thời gian theo lịch mà phụ thuộc vào khối lượng nhiệm vụ cần đặt ra và giải quyết.
2.2. Kế hoạch hóa hoạt động kinh doanh
Kế hoạch hóa hoạt động kinh doanh là phạm trù phản ánh quá trình kế hoạch kể từ khi xây dựng, tổ chức thực hiện, đến khi kiểm tra, điều chỉnh kế hoạch được thực hiện một cách liên tục, lặp đi lặp lại theo tiến trình phát triển của thời gian. Như thế, kế hoạch hóa là quá trình mang hai đặc trưng cơ bản:
Thứ nhất, nó bao gồm các hoạt động xây dựng, tổ chức thực hiện, kiểm tra và điều chỉnh kế hoạch.
Xây dựng kế hoạch là quá trình sử dụng các phương pháp, công cụ thích hợp nhằm xác định kế hoạch của doanh nghiệp và từng bộ phận của nó phù hợp với yêu cầu của hoạt động kế hoạch hóa trong từng thời kì.
Tổ chức thực hiện kế hoạch bao gồm một loạt các hoạt động từ việc xây dựng các kế hoạch ngắn hạn hơn, đảm bảo, phân phối và thực hiện sự phối hợp các nguồn lực cũng như thực hiện các giải pháp đã xác định trong bản kế hoạch.
Kiểm tra là hoạt động đánh giá kế hoạch, các nhân tố ảnh hưởng đến kế hoạch nhằm xác định xem kế hoạch có được thực hiện phù hợp như ý định ban đầu và có đảm bảo tính hiệu quả cũng như có phù hợp với môi trường kinh doanh.
Điều chỉnh kế hoạch là việc thay đổi mục tiêu (bộ phận mục tiêu) hoặc giải pháp cần thiết để đảm bảo kế hoạch phù hợp với sự thay đổi của các yếu tố thuộc môi trường kinh doanh.
Thứ hai, các hoạt động xây dựng, tổ chức thực hiện, kiểm tra và điều chỉnh kế hoạch phải được diễn ra một cách lặp đi lặp lại theo chu kì phát triển thời gian hoặc không theo chu kì thời gian.
Theo quan niệm truyền thống nếu theo chu kì thời gian cũng sẽ có kế hoạch hóa dài hạn nếu thời gian từ 5 năm trở lên; kế hoạch hoá trung hạn nếu chu kì thời gian dài hơn 1 năm và ngắn hơn 5 năm; kế hoạch hoá ngắn hạn nếu chu kì thời gian là 1 năm và kế hoạch hoá rất ngắn hạn (tác nghiệp) nếu chu kì thời gian là quý, tháng, tuần lễ, ngày đêm, ca làm việc, giờ.
Nếu không theo chu kì thời gian sẽ xuất hiện phạm trù kế hoạch hóa theo chương trình sản xuất (kinh doanh).
3. Hoạch định chiến lược và quản trị chiến lược
3.1. Chiến lược
Chiến lược kinh doanh là một bản phác thảo tương lai bao gồm các mục tiêu mà doanh nghiệp phải đạt được cũng như các phương tiện cần thiết để thực hiện các mục tiêu đó. Cũng có tác giả cho rằng chiến lược kinh doanh là tập hợp các quyết định và hành động quản trị quyết định sự thành công lâu dài của doanh nghiệp.
Theo quan niệm truyền thống, chiến lược phác thảo các mục tiêu và giải pháp dài hạn; theo quan niệm hiện đại có cả chiến lược dài hạn và cũng có cả chiến lược ngắn hạn.
Khi chiến lược được quan niệm không nhất thiết phải dài hạn thì xét về hình thức kế hoạch và chiến lược đều mô tả mục tiêu phải đạt được trong một thời kì nào đó và những giải pháp cần thiết để thực hiện mục tiêu đó.
3.2. Hoạch định chiến lược
3.2.1. Khái niệm và bản chất
Hoạch định chiến lược là quá trình sử dụng các phương pháp, công cụ và kĩ thuật thích hợp nhằm xác định chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp và từng bộ phận của doanh nghiệp trong thời kì chiến lược xác định.
Bản chất của hoạch định chiến lược là xây dựng bản chiến lược cụ thể trong một thời kì xác định nào đó. Mặc dù cùng xác định mục tiêu và giải pháp của doanh nghiệp (bộ phận) trong một thời kì cụ thể song giữa hoạch định chiến lược và xây dựng kế hoạch không giống nhau. Điểm khác biệt cơ bản giữa chúng trước hết là ở phương pháp xây dựng: nếu xây dựng một bản kế hoạch chủ yếu dựa vào quá khứ và kinh nghiệm thì hoạch định chiến lược lại không chỉ dựa vào các dữ kiện quá khứ, hiện tại mà phải đặc biệt dựa trên cơ sở dự báo tương lai. Từ đó dẫn đến sự khác biệt về bản chất giữa chiến lược và kế hoạch: nếu kế hoạch hoàn toàn mang tính chất tĩnh và thích ứng thì chiến lược lại hoàn toàn mang tính động và tấn công..
