THÔNG TIN PHẢN HỒI
1. Phương pháp kiểm tra viết dạng tự luận
a) Khái niệm
Một bài kiểm tra viết dạng tự luận thường có ít câu hỏi, mỗi câu hỏi phải viết nhiều câu để trả lời và cần phải có nhiều thời gian để trả lời mỗi câu, cho phép một sự tự do tương đối để trả lời các vấn đề đặt ra.
Kiểm tra viết dạng tự luận là phương pháp dùng bài kiểm tra viết dạng tự luận để đo lường mức độ mà cá nhân đạt được ở một lĩnh vực cụ thể.
Câu trả lời thể hiện ở hai dạng: (1) Câu có sự trả lời mở rộng: Là loại câu có phạm vi rộng và khái quát, học sinh tự do biểu đạt tư tưởng và kiến thức; (2) Câu tự luận trả lời có giới hạn: Các câu hỏi được diễn đạt chỉ tiết, phạm vi câu hỏi được nêu rõ để người trả lời biết được độ dài ước chừng của câu trả lời. Bài kiểm tra với loại câu này thường có nhiều câu hỏi hơn bài có câu tự luận có sự trả lời mở rộng.
b) Ưu điểm
Bài kiểm tra viết dạng tự luận có khả năng đo lường được các mục tiêu cần thiết, có thể đo lường và đánh giá tốt ở mức độ hiểu, tổng hợp, đánh giá.
Kiểm tra viết dạng tự luận là phương pháp rất có hiệu quả để đánh giá mức độ hiểu sâu, khả năng nắm bắt thông tin phức tạp, yêu cầu phải giải thích các quy trình hoặc kết hợp các sự kiện riêng lẻ lại thành một chỉnh thể có ý nghĩa.
Câu hỏi dạng tự luận khi được soạn một cách cẩn thận có thể tạo điều kiện để học sinh bộc lộ khả năng suy luận, sắp xếp dữ kiện, khả năng phê phán, đưa ra những ý tưởng mới. Tuy nhiên, giáo viên cần chuẩn bị trước cho học sinh thể hiện và học sinh cũng biết rằng mục đích chính của bài kiểm tra là để chứng minh được những năng lực đã nêu.
Bài kiểm tra với dạng câu tự luận thường dễ chuẩn bị và mất ít thời gian hơn so với các loại câu trắc nghiệm khách quan. Tuy nhiên, để có được câu tự luận hay vẫn đòi hỏi thời gian chuẩn bị cẩn thận.
c) Hạn chế
Một bài kiểm tra viết với dạng bài tự luận thường có số lượng ít câu hỏi. do đó khó cung cấp một mẫu tổng thể về lượng kiến thức cần đánh giá tức là khó đại diện đầy đủ cho nội dung.
Khi làm bài kiểm tra viết tự luận, học sinh thường tập trung vào học các chủ đề, thể loại, các mối quan hệ và cách tổng hợp, sắp xếp thông tin.
Việc chấm điểm bài tự luận thường khó khăn và tốn nhiều thời gian, đặc biệt là khi muốn đưa ra những kết luận thật chính xác và có hiệu quả về khả năng của học sinh.
Khó xác định các tiêu chí đánh giá hơn trắc nghiệm khách quan. Bài kiểm tra khó đánh giá được một cách tuyệt đối là đúng hay sai, việc đánh giá chủ yếu phản ánh mức độ giá trị của bài.
Quá trình chấm điểm có rất nhiều yếu tố làm thiên lệch điểm số, chẳng hạn như: sự khắt khe ở mỗi người, tâm trạng, sự mệt mỏi, sự đãng trí, đặc biệt là trình độ chuyên môn… Chính vì vậy mà điểm số có độ tin cậy không cao.
2. Phương pháp trắc nghiệm khách quan
a) Khái niệm
Một bài trắc nghiệm khách quan thường bao gồm nhiều câu hỏi, mỗi câu thường được trả lời bằng một dấu hiệu đơn giản, hay một từ hoặc một cụm từ.
Trắc nghiệm khách quan là phương pháp dùng bài trắc nghiệm khách quan để đo lường mức độ mà cá nhân đạt được các mục tiêu đặt ra.
Các loại câu trắc nghiệm khách quan bao gồm:
Loại câu nhiều lựa chọn: Là loại câu thông dụng nhất, còn gọi là câu đa phương án, gồm hai phần: phần câu dẫn và phần lựa chọn. Phần câu dẫn là một câu hỏi hay một câu bỏ lửng (câu chưa hoàn tất) tạo cơ sở cho sự lựa chọn. Người trả lời sẽ chọn một phương án trả lời duy nhất đúng hoặc đúng nhất, hoặc không có liên quan gì nhất trong số các phương án cho trước. Những phương án còn lại là phương án nhiễu.
Loại câu đúng – sai: Câu trắc nghiệm loại này thường bao gồm một câu phát biểu để phán đoán và đi đến quyết định là đúng hay sai.
Loại câu điền vào chỗ trống: Loại câu này đòi hỏi trả lời bằng một hay một cụm từ cho một câu hỏi trực tiếp hay một câu nhận định chưa đầy đủ.
Câu ghép đôi: Loại câu này thường bao gồm hai dây thông tin gọi là các câu dẫn và các câu đáp. Hai dây thông tin này có số câu không bằng nhau, một dây là danh mục gồm các tên hay thuật ngữ và một dãy là danh mục gồm các định nghĩa, đặc điểm… Nhiệm vụ của người làm bài là ghép chúng lại một cách thích hợp.
b) Ưu điểm
Sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan trong đánh giá kết quả học tập có khả năng đo được các mức độ của nhận thức (biết, hiểu, áp dụng, phân tích, tổng hợp, đánh giá).
Điểm số có độ tin cậy cao.
Bài trắc nghiệm bao quát được phạm vi kiến thức rộng nên đại diện được cho nội dung cần đánh giá.
c) Hạn chế
Dùng bài trắc nghiệm khách quan sẽ khó khăn trong việc đo lường khả năng diễn đạt, sắp xếp, trình bày và đưa ra ý tưởng mới.
Quá trình chuẩn bị câu hỏi trắc nghiệm khách quan là khó khăn và mất nhiều thời gian.
Việc tiến hành xây dựng câu hỏi cần tuân theo những bước chặt chẽ hơn so với câu tự luận.
3. Phương pháp kiểm tra vấn đáp
a) Khái niệm
Kiểm tra vấn đáp là phương pháp hỏi và đáp giữa người dạy và người học nhằm làm sáng tỏ những tri thức mới, rút ra những kết luận cần thiết từ tài liệu đã học hoặc từ những kinh nghiệm đã được tích luỹ trong cuộc sống.
